Deze column van Frank Hemmes van enkele weken geleden vond ik vandaag via een recenter stuk van hem op Joop.nl (over G500). Het artikel raakt aan een fenomeen dat ook door Willem Schinkel is beschreven (zie ook hier), het bewust of onbewust verklaren van regeren tot puur administratieve bezigheid. De standpunten worden gepresenteerd als onontkoombaar, in het landsbelang, en als een partij iets anders wil wordt dat afgedaan als “oude partijpolitiek” en “conservatief”.
De associatie van progressief met een narratief van “noodzakelijke” en “apolitieke” hervormingen is een poging een politiek programma tegen politieke kritiek te beveiligen door haar als technocratisch en onontkoombaar voor te stellen.
Hemmes brengt dit als een kenmerk van wat hij “centrumradicalen” noemt, maar eigenlijk is het net zo goed een kenmerk van de VVD, die er zeker in de persoon van Stef Blok bijvoorbeeld, ook een handje van heeft om haar standpunten te presenteren met de arrogantie van onontkoombaarheid.
Ik link het artikel van Hemmes hier puur als interessante redenering in de zoektocht naar een samenhangende nieuwe linkse politiek.
Beste Tranen?*
Het doet me deugd dat mijn stukje ter inspiratie is geweest. Natuurlijk heb je gelijk, het frame van noodzakelijkheid, of ‘realisme’ wordt niet alleen door de centrumradicalen gebruikt om hun beleid te verdedigen. Ook rechts gaat hierin mee, maar historisch gezien is ook links er niet vies van geweest natuurlijk. Het hele historisch-materialisme dat de grondslag vormt voor het marxisme and socialisme was natuurlijk gebouwd op de onontkoombaarheid van de dictatuur van het proletariaat.
Maar hoewel het noodzakelijkheids-frame dus op meer plekken te vinden is, heb ik wel het idee dat het bij de centrumradicalen een veel intrinsieker deel is van hun politiek. Dit komt omdat het centrumradicalisme claimt de ouderwetse politiek van links-rechts te overstijgen, en uitsluitend te werken op de progressieve-conservatieve as. Het ‘progressieve centrum’ zelf wordt hier al geponeerd om een veelheid aan politieke verschillen onder een mantel van technocratie te bedekken. Het noodzakelijkheids-frame speelt hier dus een veel funderender rol dan bij traditioneel links of rechts het geval is, denk ik.
Enfin, ik hoop dat mijn artikel aanleiding heeft gegeven (en wellicht blijft doen) voor wat zinvolle bespiegelingen over een nieuwe sociaal-democratie. Ik ga in ieder geval even op mijn gemak deze site doorbladeren 🙂
*Ik kon zo snel even geen namen vinden…
Dank voor je reactie.
[Dit komt omdat het centrumradicalisme claimt de ouderwetse politiek van links-rechts te overstijgen, en uitsluitend te werken op de progressieve-conservatieve as.]
Ja, dat is een interessante gedachte en herkenbaar bij D’66 met name, en soms bij GroenLinks.
[Ik ga in ieder geval even op mijn gemak deze site doorbladeren.]
Het is allemaal op bescheiden schaal, meer om wat observaties vast te leggen 😊.